MADDELERİN HACİMLERİNİN ÖLÇÜLMESİ
Deneyin Amacı: Maddelerin ölçülebilir özelliklerinden olan hacminin yani kaplamış olduğu yerin ölçülmesi.
Hazırlık Soruları:
1-Sütçüden sütü veya sucudan suyu alırken bu iki sıvının hangi ölçülebilir özelliğinden yararlanarak satıcıdan isteriz?
2-Tüp içindeki oda spreyini boş bir odaya tamamen sıktığımızda gazın hacmi artar mı, azalır mı? Araştırınız. Gazın oda duvarlarına yaptığı basınç artar mı azalır mı?
3-Kibrit kutusu veya silindirik bir cismin hacmini (kapladığı alanı) nasıl buluruz? Tartışınız.
Kullanılan Araç ve Gereçler:
1-4 adet aynı büyüklükte beherglas.
2-Beherglas içine sığabilecek taş parçası.
3-Lastik balon.
4-Su.
5-Zeytinyağı (sıvı yağ).
6-Kibrit kutusu.
Deney Düzeneği:
Deneyin Yapılışı:
1-Aynı büyüklükteki 3 adet beherglası su ile tamamen doldurun.
2-Beherglaslardan birine taşı bırakın diğerinin üzerine bir miktar sıvı yağ dökün son dolu beherglas içine de lastik balonu koyup bir miktar şişirin.
3-Taşan su miktarlarını boş beherglas içine sırasıyla koyarak miktarlarını ölçünüz.
4-Oyun küpünün bir kenarını ya da kibrit kutusunun üç farklı boyutunu cetvelle ölçünüz. Oyun küpünün bir kenarının ölçüsünü üç kere birbiriyle çarparak, kibrit kutusunun ölçülerini birbiriyle çarparak hacimlerini bulunuz.
Hacim=Kenar uzunluğu 1 x kenar uzunluğu 2 x kenar uzunluğu 3
5-Oyun küpünü su dolu beherglas içine atınız. Taşan suyun hacmini dereceli kabın içine koyarak bulunuz. Bu bulduğunuz değer küpün hacmini verir mi? Daha önce bulduğunuz değerle şimdi bulduğunuz değeri karşılaştırınız.
Deney Sonucu:
Beherglas içinden taşan su miktarları taşın, zeytinyağının, ve balon içindeki havanın hacmini verir.
Oyun küpünde işlem yaparak bulduğunuz sonuçla taşan su miktarının eşit olduğunu görürsünüz.
Teorik Bilgi:
Maddelerin uzayda (boşlukta) kapladığı yere hacim denir. Maddelerin özkütle ve kütle gibi ölçülebilir bir özelliğide hacimleridir.