havanın itme ve kaldırma kuvvetti

HAVANIN İTME VE KALDIRMA KUVVETİNİN İNCELENMESİ

Deneyin Amacı: Rüzgarın (hava olaylarının) cisimler üzerindeki etkisinin

(itme, kaldırma v.b) görülmesi.

Hazırlık Soruları:

1-Yeryüzündeki çalı, yaprak ve toz rüzgarın etkisiyle neden yer değiştirir?

2-Yelkenli ve yel değirmeni neden hareket eder? Tartışınız.

3-İçine hava doldurulan balon uçmaz. Fakat içine gaz doldurulan balon uçar, havada hareket eder. Nedenlerini tartışınız.

Kullanılan Araç ve Gereçler:

1-orta boy iki ucu açık cam boru
4-beherglas
7-küçük parçalar halinde kesilmiş kağıt parçaları veya kuru yaprak parçaları

2-su çarkı
5-sıvı deterjan

3-su
6-içine helyum gazı doldurulmuş uçan balon



Deney Düzeneği:



Deneyin Yapılışı:

1-İki ucu açık cam boruyla su çarkına üfleyin, çarkın hareketini gözleyin.

2-Beherglas içine bir miktar su koyup içine sıvı deterjan koyun.

3-Suyu köpürtüp baloncukların pencereden uçmasını sağlayarak hareketlerini gözleyin.

4-Uçan balonu serbest bırakın ve hareketini gözleyin.

Deneyin Sonucu:

1-Cam borudan su çarkına üflediğimizde borudan çıkan havanın itmesiyle çark döner. İtme kuvvetini artırdığımız sürece çarkın daha hızlı döndüğünü görürüz.

2-Sabun baloncuklarını, kuru yaprakları, kağıt parçalarını ve uçan balonu serbest bıraktığımızda açık havanın kaldırma etkisiyle yukarı doğru uçmaya başladığını, rüzgarın etkisiyle (itme) sağa ve sola hareket ettiğini gözlemleriz

Teorik Bilgi:

Havadaki sıcaklık değişimi hava basıncının değişmesine neden olur. Bu değişim hava akımını meydana getirir. Küçük cisimlerin hava ortamında yer değiştirmesinin nedeni hava akımının oluşturduğu itme kuvvetidir. Havadan daha hafif gazlarla dolu cisimler havanın kaldırma kuvvetinin etkisiyle yukarı doğru hareket ederler. Balonlar havanın kaldırma kuvvetinden yararlanarak yükselir ve havanın itmesiyle hareket eder.

Yeldeğirmeni, yelkenli ve rüzgar gölü havanın itme kuvvetiyle çalışan düzeneklerdir.